Bu kapsamda Türkiye İşçi Sendikaları Konfederas yonu (TÜRK-İŞ) tarafından yapılan açıklamaya göre İçinde bulunduğumuz enflasyonist dönem tüketici alışkanlık larında önemli değişikliklere yol açıyor. Denilirken, marketlerde ve semt pazarlarında toplu alışveriş azalı yor, az ve sık alışveriş artıyor. Daha küçük paketler, daha ekonomik markalar tercih edildiğine işaret edilir ken;tüketicinin özel markalı (private label) ucuz ürün lere yönelmesi indirim marketi sayısını ülke genelinde 34 bine yükselttiği vurgulanarak; Martın son haftası Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), sanayicilere sattığı buğdaya yüzde 22 oranında zam yaptığı belirti lerek bu nedenle buğday içeren gıda ürünlerine de, tüketiciye yansıyacak şekilde Ramazan bayramı sonrasında bir zam yapılması durumu ortaya çıktığına değinilerek yaşam şartlarının zorlaştığı şeklinde yorumlanıyor.
* * *
Bu arada TÜRK-İŞ tarafından elektrik fiyatlarına yapılan yüksek zamlardan dolayı daha az sulama yapılan yerlerde sınırlı gübre kullanımının da ilave olumsuz etkisiyle verim kaybı olacak görüşüne yer verilerek zamlar öncesindeki gibi gübreleme ve sulamaya devam edilen yerlerde ise maliyetlerin artacağına da değinilerek, bu çıkmazın doğal sonucu olarak, yaz aylarında gıda fiyatlarında eğer olursa önceki yıllara kıyasla çok sınırlı bir gerileme olacağı şimdiden öne sürülebileceğine işaret edilse de; akaryakıt fiyatlarına yapılan sürekli zamlar sebebiyle bunun gerçekleşmesi uzak bir ihtimal. TÜRK-İŞ’in yap tığı Açlık ve Yoksulluk Sınırı ile ilgili son açıklamaya göre de;
-Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harca ması tutarı (açlık sını rı) 5.323,64 TL.ye
-Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, ya kıt), ulaşım, eğitim,sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tu
tarı (yoksulluk sınırı) 17.340,47 TL’ye,
-Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 6.965,47 TL’ye yükseldi.
* * *
TÜRK-İŞ’in son açıkladığı Nisan/2022 Ayı Açlık ve Yoksulluk Sınır detayında; En büyük “halk düşmanı” enflasyon bir yandan yurttaşların alım gücünü düşürür ken diğer yandan, temel ihtiyaçlarını dahi alabilmeleri için onları borçlandırmaya devam ediyor.Türkiye Banka lar Birliği(TBB) verilerine göre, bireysel kredi ve kart borcundan takibe düşenlerin sayısı Şubat 2021’de 68 bin kişi iken, 2022’nin şubat ayında %154 artışla 173 bine yükseldi. Ayrıca, TBB Risk Merkezi verilerine göre, 2022 Şubat ayı itibarıyla bireysel kredi kartlarını da içeren bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacaklar bir önceki yıla göre %50 artış ile 31 milyar TL olduğunun belirtilmesi ise oldukça dikkat çekerken; 2022-23 kış aylarında elektrik kullanmak ve ısınmak şimdiden çetinleşmeye başladığına. 1 Nisan itibariyle konutlarda tüketilen doğalgaza yüzde 35, elektrik üretiminde kulla nılan doğalgaza yüzde 44,3 zamlandığı;Sanayi ve ticaret haneler gibi tüketicilerin kullandığı doğalgazın ise yüzde 50 oranında yapılan zamla birlikte önümüz deki ayların fiyat artışlarına zemin hazırladığı belirtiliyor.
* * *
Sonuç olarak,TÜRK-İŞ tarafından Nisan/2022 Ayı Açlık ve Yoksulluk Sınırı verilerine ek olarak; Uluslararası kuruluşların ölçütlerine göre; son 6 yılda Türkiye’nin hem GSYH hem kişi başı gelir açısından gerilemesi bizi dünyanın en büyük 16. ekonomisi konu mundan 21. sıraya düşürdü. Artık en büyük ilk 20’de değiliz! Eleştirisi yapılırken; son dönemde gıda maddele rine yapılan zamlarla ilgili de; Bir ayda ortalama olarak süt %21, peynir %18, yoğurt %23 zamlandı. Geçen ay ifade ettiğimiz yem/süt değer eşitliğinin (parite) bozulmuş olması ve bunun devam etmesi diğer maliyet artışlarıyla birlikte süt ve süt ürünleri fiyatlarının yaz aylarında artmaya devam edeceğinin göstergesi denili yor.Diğer gıdalardan Nisan ayında da dana, kuzu, tavuk ve balıketinin hepsinde fiyat artışları oldu.Balık sezonu
kapanırken en ucuz balık hamsi 45 TL oldu. Tavuğun kg fiyatı 40 TL’yi buldu.Kuru fasulye ve kırmızı mercimek fiyatı artarken nohut ve yeşil mercimeğin fiyatı değiş mezken;yağlı tohumlar zamlanarak en çok artış ortala ma %23’le yer fıstığında oldu.Pazarcı esnafı da müşteri
markete kaybetmemek için banka komisyonuna rağmen POS cihazına geçti.
KAYNAK; Nisan/2022 Ayı Açlık ve Yoksulluk Sınırı (TÜRK-İŞ)
