Geçtiğimiz Mart/2020 ayından bu yana süregelen covid-19 pandemi vakalarının gündeme damgasını vurduğu bir ortam da Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 391 bin kişi azalarak 4 milyon 5 bin kişi oldu.İşsizlik oranı 0,7 puanlık azalış ile %12,7 seviyesinde gerçekleşti.Tarım dışı işsizlik oranı 0,9 puanlık azalış ile %14,8 olarak gerçekleşti.İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Ekim döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 896 bin kişi azalarak 27 milyon 447 bin kişi, istihdam oranı ise 2,3 puanlık azalış ile %43,6 oldu.Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 242 bin, sanayi sektöründe 82 bin, hizmet sektöründe 684 bin kişi azalırken inşaat sektöründe ise 110 bin kişi arttı.İstihdam edilenlerin %17,6'sı tarım, %20,3'ü sanayi, %6,4'ü inşaat, %55,7'si ise hizmet sektöründe yer aldı.İşgücü 2020 yılı Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 288 bin kişi azalarak 31 milyon 452 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 3,0 puanlık azalış ile %50,0 oranında gerçekleşti.
* * *
Diğer taraftan Ekim 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,9 puan azalarak %31,0 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,6 puan azalarak %19,9 oldu.15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,7 puanlık azalışla %13,0, tarım dışı işsizlik oranı ise 0,9 puanlık azalışla %14,9 oldu. Bu yaş grubunda istihdam oranı 2,0 puanlık azalışla %48,5, işgücüne katılma oranı ise 2,9 puanlık azalışla %55,7 oranında gerçekleşti.15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puanlık azalışla %24,9, istihdam oranı ise 2,2 puan azalarak %30,6 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 3,0 puanlık azalışla %40,8 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,6 puanlık artışla %27,6 seviyesinde kayda geçti.
* * *
Hal böyle iken,TÜİK’e göre Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0,1 puan artarak %12,9 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 39 bin kişi artarak 4 milyon 13 bin kişi olurken,Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı bir önceki döneme göre 0,1 puan azalarak %43,2 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı bin kişi artarak 27 milyon 191 bin kişi olarak tahmin edildi.Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre değişim göstermeyerek %49,6 oldu. İşgücüne katılan sayısı 40 bin kişi artarak 31 milyon 204 bin kişi olarak tahmin edilirken;Ekonomik faaliyete göre, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam, tarım sektöründe 6 bin kişi, sanayi sektöründe 67 bin kişi artarken inşaat sektöründe 2 bin kişi, hizmet sektöründe 70 bin kişi azaldı.
* * *
Sonuç olarak, TÜİK’in açıkladığı Ekim/2020 İşsizlik verile rine karşılık DİSK Araştırma (DİSK-AR), Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) açıkladığının aksine,geniş tanımlı işsizlik oranını yüzde 27, geniş tanımlı işsiz sayısını 9 milyon 681 bin olarak açıkladı.DİSK-AR'a göre, iş aramaktan umudunu kesenlerin sayısı ise 1,5 milyonu geçti.Ancak işten çıkarma yasağı ve TÜİK hesaplama metodu nedeniyle dar işsizlik verileri gerçek durumu yansıtmıyor" ifadelerine yer verilen açıklamada, TÜİK’in dar tanımlı işsilik hesaplamasının salgın döneminde iş kaybı yaşayanları yansıtmadığı belirtildi. Açıklamada şunlar kaydediliyor;
-DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinin ayrıntılarına dayanarak hesaplanan geniş tanımlı işsizlik yüzde 27 olurken, geniş tanımlı işsiz sayısı 2 milyon 379 bin artarak 9 milyon 681 bine yükseldi.
-İş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısı 2 milyon 175 binden 4 milyon 348 bine yükseldi.
-Ümidini kaybeden işsizlerin sayısı 668 binden 1 milyon 511 bine yükseldi.
-Zamana bağlı eksik istihdam (normal çalışma süresinden daha az çalışanlar) 351 binden 1 milyon 246 bine yükseldi. Bu yükselişin temel nedeni salgındır.)
-İşgücüne dahil olmayanlar ise 29 milyon 96 binden 31 milyon 483 bine yükseldi. 2 milyon 467 bin kişi işgücü piyasasının dışına çıktı.
KAYNAK:Ekim/2020 Ayı İşsizlik Oranları verileri (TÜİK)
