Bu kapsamda son gerçekleştirilen araştırmalara göre Elektrik Mühendisleri Odası verileri Türkiye'de hanelerin aylık elektrik tüketim miktarı 230 kilovatsaat. Yapılan zamlarla birlikte Türkiye'de elektriğin fiyatı 210 kilovatsaate kadar 9,9 sent, 210 üzerindeki miktar ise 15 sent olarak hesaplandı. Mukayese açısın dan elektriğin dünyanın farklı yerlerinde ne kadara mal olduğu konusunda büyük farklılıklar var. İzlanda, elektriğini yüzde 100 yenilenebilir enerji kaynaklarından üretirken, Çin'in elektriği neredeyse tamamen fosil yakıtlardan geliyor.Mısırlılar kilovatsaat elektrik başına sadece 2 sent harcarken, Danimarkalı haneler 34 sent ile neredeyse 17 kat daha fazla harcıyor.Ülkelerin bir birim elektrik için ödediği fiyatlara bakıldığında; 39 sent ile Almanya ilk sırada yer alıyor. 37 sentle Bermuda Adaları ikinci sırada yer alırken, 34 sentle Danimarka, 32 sentle Portekiz ve Belçika sıralamada en üstte yer alıyor. Elektrik fiyatları İrlanda ve Japonya'da 29 sent, Güney Kıbrıs'ta 28 sent, İngiltere ve İtalya'da 27 sent, Avustralya ve Lüksemburg'da 26 sent. ABD'de her eyalette farklılık göstermekle birlikte elektrik fiyatları kilovatsaat başına ortalama 14,11 sent seviyesinde seyrediyor.
* * *
Bu arada n ucuz elektrik tüketen ülkeler olarak, özellikle de Venezuela, İran, Irak, Kuveyt ve Katar ile birkaç tanınmış petrol üreticisi ön plana çıkıyor. Büyük ham petrol rezervleri ve enerji ihracatçılarının durumu sayesinde bu ülkeler devasa ölçekli ekonomilerinden yararlanarak dünyadaki en ucuz elektrik fiyatlarından bazılarının keyfini çıkarmalarını sağlıyor.Aslında gelişmişlik durumuna göre her ülkedeki hanelerde farklı ücretler uygulanıyor, bu sebeple kilovatsaat başına 15 sent, bazıları için ucuz olabilirken diğerleri için çok pahalı şeklinde düşünülebilir. Geçen ocak ayında uygulanmaya başlanan 150 kilovatsaat olarak belirlenen alt kademe limit şubat itibarıyla 210 kilovatsaat olarak güncellenmiş olmak la beraber;ancak görülen lüzum üzerine bu miktarın limit olarak daha da artırılması da hükûmetin gündeminde olduğuna dair bilgiler de alınıyor.
* * *
Bu yönde hane geliri açısından yapılan incelemelere göre Türkiye'de resmî verilere göre hane halkı ortalama geliri yıllık 69 bin 600, aylık 5 bin 800 lira. Aylık ortalama 300 TL faturası olan bir aile için Türkiye'de günlük gelirinin yüzde 6,4'ünü elektrik harcamaları için kullanıldığının tespit edildiği açıklanıyor.Çok tabii olarak olayın net olarak belirlenebilmesi için yapılan araştırmada Euronews’ten edinilen bilgiler kapsamın da elektrik ve doğal gaz fiyatlarında son iki yılda üst üste yaşanan artışlar Türkiye’yi Avrupa’nın zirvesine taşıdı. Satın alma gücüne göre elektrik fiyatlarındaki değişime bakıldığında da zirvede Türkiye var. Satın alma gücüne göre son dönem hariç 2 yılda elektrik fiyatları Türkiye’de yüzde 30,6 arttı. Aynı dönemde AB ortalaması ise yüzde 1,4’te kaldı. Polonya yüzde 20,1 ile ikinci sırada yer alırken yüzde 14,9 ile İngiltere üçüncü oldu.Hollanda’da ise fiyatlar yüzde 37,4 düştü. İsveç’te düşüş yüzde 15,5 olurken Kıbrıs’ta ise fiyatlar yüzde 12,8 gerileme gösterdi.
* * *
Sonuç olarak, küresel anlamda ortaya çıkan enerji krizi açısından mevcut durum değerlendirilirse;enerji emtialarında yaşanan hızlı yükselişin ana sebepleri olarak; pandemi sonrası hızla artan enerji talebi, tedarik zincirlerinde oluşan sorunlar sebebiyle arzın talebi karşılayamaması, küresel iklim değişikliği nedeniyle yaşanan kuraklık ve spekülatif hareketler gösterilebilir. Uzmanlar, enerji fiyatlarında yaşanan yükselişin geçici olmayıp kalıcı olmasını beklediklerini söylerken; önümüzdeki süreçte dünya genelinde enerji fiyatlarında yükseliş döneminin yaşanabileceğiniöngörüyor.Avrupa’da doğal gaz fiyatlarında yaşanan yükseliş ise sene başından bugüne yüzde 400’ü aşarken, elektrik fiyatları ise yüzde 250’nin üzerinde artış gösterdi. Doğal gaz fiyatları, ABD’de de yüzde 100’den fazla yükseldi. Brent petrolün varil fiyatı, küresel enerji krizinin devam etmesi ve düşük stoklarla yaklaşık 3 yılın en yüksek seviyelerinde hareket ediyor.Hal böyle iken,Uzmanlar artan enerji fiyatlarının etkisiyle Türkiye'nin enerji ithalat faturasının da artacağını belirtirken; halkımızın enerjiyi verimli kullanmasının oldukça önemli olduğu da belirtiliyor.
