Geçen yıl mart ayından bu yana süregelen Covid-19 pandemi salgını ile mutasyona uğrayan çeşitli varyantların gölgesinde Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre 265 bin kişi azalarak 4 milyon 237 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,6 puanlık azalış ile %13,2 seviyesinde gerçekleşti. Bu arada İstihdam edilenlerin sayısı 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre 216 bin kişi azalarak 27 milyon 844 bin kişi, istihdam oranı ise 0,4 puanlık azalış ile %43,8 oldu.İşgücü 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre 481 bin kişi azalarak 32 milyon 81 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,8 puanlık azalış ile %50,5 olarak gerçekleşti.15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 2 puanlık azalışla %24,0, istihdam oranı 0,1 puanlık artışla %31,9 oldu. Bu yaş grubunda işgücüne katılma oranı ise bir önceki aya göre 1,1 puan azalarak %41,9 seviyesinde kayda geçti.Mayıs ayında istihdam edilenlerin sayısı bir önceki aya göre tarım sektöründe 312 bin kişi, sanayi sektöründe 57 bin kişi azalırken, inşaat sektöründe 24 bin kişi, hizmet sektöründe 129 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %16,9'u tarım, %21,3'ü sanayi, %6,6'sı inşaat, %55,2'si ise hizmet sektöründe yer aldı.
* * *
Diğer taraftan Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre 0,2 puan azalarak %27,2 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı %19,3 iken, potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı %21,7 olurken;İşsizlik oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0,2 puan azalarak %12,4 oldu. İşsiz sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre 250 bin kişi artarak 3 milyon 942 bin kişi olarak gerçekleşti.stihdam oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 2,8 puan artarak %43,8 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 2 milyon 246 bin kişi artarak 27 milyon 841 bin kişiye çıktı.İşgücüne katılma oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 3,1 puan artarak %50,0 oldu. İşgücüne katılan sayısı 2 milyon 496 bin kişi artarak 31 milyon 783 bin kişi kişi olurken;Mayıs ayında sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1,6 puan azalarak %27,9 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1,6 puan azalarak %15,6 ya düştü.
* * *
Öte yandan TÜİK’in Mayıs/2021 Ayı işsizlik rakamlarına karşın, DİS-AR’ın Mayıs/2021 Ayına ait İşsizlik oranları ile ilgili rapora
göre;”TÜİK’in yeni kullanmaya başladığı metodolojiye göre açıklanan aylık veriler oldukça sınırlı bir kapsama sahip. Aylık verilerde daha önceki TÜİK metodolojisinde yer alan pek çok ayrıntı yer almıyor. Denilirken,Örneğin;istihdam olup çalışmayanlar aylık verilerdeyok.Bu nedenle salgın döneminde istihdamda görünüp işbaşında olmayanların sayıları TÜİK verilerinde yer almıyor. Yine iş aramayıp çalışmaya hazır olanların sayısı,ümidini kaybeden işsizlerin sayısı ve genç işsizliğe ilişkin ayrıntılar TÜİK’in aylık verilerinde yer almıyor. Bu veriler TÜİK tarafından çeyrek dönemlerde açıklanan verilerde yer alıyor.”ifadesine yer verilirek;İşsizlik oranlarının yıllık değişimine bakıldığında Mayıs 2020 dönemine göre dar tanımlı işsizliğin (işsizlik 1) yüzde 13,2, zamana bağlı eksik istihdam ile işsizlerin bütünleşik oranının (işsizlik 2) yüzde 19,3; işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranının (işsizlik 3) yüzde 21,7 ve âtıl işgücü oranının (işsizlik 4, geniş tanımlı işsizlik) ise yüzde 27,2 olarak gerçekleştiğine değiniliyor.
* * *
Sonuç olarak, DİSK-AR’ın raporu doğrultusundaki rakamlar ince lendiğinde;mevsim etkisinden arındırılmış zamana bağlı eksik istihdam sayısı Mayıs 2020’de 1 milyon 692 bin, Mayıs 2021’de ise 1 milyon 954 bin kişiye yükseldi.Böylece zamana bağlı eksik istihdam son bir yılda yüzde 15,4 oranındaarttı.DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre geniş tanımlı işsiz sayısı 9 milyon 671 bin olarak gerçekleşti. Cinsiyete göre işsizlik oranlarına bakıldığında kadın işsizliğinin tüm türlerde erkeklerden yüksek olduğu görülüyor. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 12,2 iken kadınlarda yüzde 15,5’tir. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı erkeklerde yüzde 18,7 iken kadınlarda yüzde 20,5’tir. İşsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı erkeklerde yüzde 17,7 iken kadınlarda yüzde 29,5 seviyesindedir. Geniş tanımlı işsizlik (âtıl işgücü) ise erkeklerde yüzde 23,9 ve kadınlarda yüzde 33,7 düzeyindedir. Geniş tanımlı kadın işsizliği ile geniş tanımlı erkek işsizliği arasındaki fark ise 9,8 puan olarak belir lendi.Buna göre;”Mayıs 2021 itibariyle kadınlarda mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 551 bin ve geniş tanımlı işsiz sayısı 4 milyon 37 bindir. Erkeklerde ise dar tanımlı işsiz sayısı 2 milyon 685 bin ve geniş tanımlı işsiz sayısı ise 5 milyon 613 bin olduğuna yer veriliyor.Mayıs 2021’de ise dar tanımlı işsizlik yüzde 13,2 iken geniş tanımlı işsizlik yüzde 27,2 olarak gerçekleşti (Grafik 4). Dar ve geniş işsizlik arasındaki fark 14 puana yükseldi. Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni salgın dönemindeki işten çıkarma yasağının dar tanımlı işsizliği sınırlı düzeyde tutmuş olması ve işbaşında olunan sürenin azalmasıdır. Böylece dar tanımlı işsizlik sınırlı kalırken geniş tanımlı işsizlik oranının arttığı açıklanıyor.
KAYNAK: Mayıs/2021 Ayı işsizlik oranları (TÜİK)
