Özel kömür iletmeleri ne durumda ?
Zonguldak adına söylüyorum.
Merkezde uzun yıllardır üretim yapan kömür işletmeleri var.
Bunlar içinde tabi ki kurumsal olanları ayrı bir yere koyuyorum:
Önemli yatırım yapıyorlar. Üretim yapıyorlar.
Uzun yıllardır kömür çıkartarak, Zonguldak ekonomisine de fayda ve yarar sağlıyorlar.
Kömür sanayi ilimiz adına önemli ve değerli.
Dün kamu madenciliğini değerlendirmiştik.
Kamu madenciliğinin devamı ve neler yapabiliriz adına bazı tespitlerde bulunmuştuk.
Bugün için ise özel sektör kömür madenciliğimizin yaşaması adına durum analizi yapacağız.
Uzun yıllardır biliyoruz ki özel sektör kömür işletmelerinin redevans ücretlerinde bir türlü iyileştirme sağlanamadı.
Yüksek enflasyonun getirdiği zam artışları özel sektör kömür işletmelerinin resmen belini büküyor.
Borç yükü artıyor.
Dünya kömür fiyatlarının çok yüksek artış göstermemesi.
Buna karşın redevans ücretlerinin artışlarının durmaması.
Sorunlar yumağının artmasına neden ve sebep oluyor.
Bu konuda Ankara’da bakanlık düzeyinde belki yüzlerce görüşme yapıldı.
Ama maalesef sonuç yok.
Bakanlık diyor ki mevcut sözleşmeleri fes edelim.
Yeni uzun vadeli sözleşme yapalım.
O zaman hiç kimse bu riski alamadı.
Çünkü hepsinin on milyonlarca lira yatırımları var.
Belki daha da fazla maddiyat yatırdılar.
Çünkü madencilik çok pahalı ve maliyetli bir sektör.
Tüm maden sektöründe ki işletmelerin 30 yıldır yaptıkları yeraltı yatırımları mevcut.
Onun için fes konusuna kimse yanaşmıyor ve hiç kimse bu riski almak istemiyor.
Kendi işletmeleri ellerinden kayıp gidecek huzursuzluğu hakim.
Peki ne olacak?
Mecburen bu konuda elden bir şey gelmiyor.
Herkes bir şekilde redevans ücreti olarak borçlu oluyor.
Tabi ki sadece redevans ücreti ile bitmiyor.
Son maden kanunu ile iki asgari ücret zorunluluğu geldi.
Evet.
Maden sanayi için önemli bir teşvik.
Kamu madenciliğinde iki asgari ücret sonrası maaşlar aldı başını gitti.
Ve bugün adına durdurulamıyor.
Kamu ile özel sektör arasındaki maaş uçurumu makas çok açıldı.
Bununla birlikte devletimiz özel sektör kömür üreticilerine maden kanunu ile gelen iki asgari ücret zorunluluğu adına bir asgari ücreti karşılama teşvikleri getirildi.
Uzun zamandır bu teşvikler ödeniyordu.
Fakat son zamanlarda maden işletmeleri bu teşviklerin devlet tarafından verilmediği beyan ediliyor.
Özel sektör kömür işletmeleri pek çok yönden mutsuz.
Keyifli değiller. Zarar ediyorlar.
Karlılıklarını artıramıyorlar.
Peki ne olacak?
Özel sektör kömür işletmeleri nasıl ayakta kalacak?
Devletimiz kömür ile çalışan termik santrallere yerli kömür kullanmaları karşılığında teşvik veriyor.
Bu yerli kömür sanayinin tercih edilmesinin en büyük sebebi oluyor.
O zaman Zonguldak kömür sanayine talep artıyor.
Arz çok oluyor.
Tek yapacağımız kömür üretmek oluyor.
Bu durumda tabi ki termik santraller kömürün tonuna biraz daha fazla zam yapmaları gerekiyor.
Kömürcülerde kazanmalı.
Termik santraller’’ Kazan Kazan’’ mantığı ile hareket etmeli.
Kendileri kazanırken kömür sanayisine kazandırmalı, bizleri süründürmemeli.
Zonguldak olarak yerli kömür özel sektör sanayimizin ayağa kalkması tarafındayız.
Bununla birlikte Zonguldak’ta kaçak ocaklar gerçeği de var.
Peki kaçak ocaklar ne olacak?
Bunlar da bir şekilde sisteme angaje edilmeli.
Ekonomiye kazandırılmalı.
Kanunsuz üretim olmamalı.
Gerçi kaçak ocaklar bugün adına bazı kesimler tarafından ruhsatsız ocaklar olarak adlandırılıyor.
Geçmişten bugüne kaçak ocak kültürü Zonguldak’ta var.
Kültürü diyorum, biraz kibarca söylüyorum, gerçeği var.
Bir şekilde kaçak ocaklarda sisteme dahil edilmeli.
Önemli üretim potansiyelleri var.
Bir şekilde bu kömür satılıyor, pazarlaması yapılıyor.
Artık Zonguldak kömürü konutlarda yanmıyor.
Ayrıca şunu da ilave edeyim.
Zonguldak kömürünün konutlara verilmesi yazıktır.
Günahtır.
Böyle bir kömür sobalara verilmemeli.
Konutlarda heba edilmemeli.
Devletimizin vakıf müdürlüğü aracılığı ile dar gelirlilere verdiği kömür yardımı da artık linyit kömürü olmalı.
TTK bile son toplu sözleşme de kömür yardımını çıkardı diye biliyorum.
Artık Zonguldak kömürü sanayiye hizmet edecek:
Onun için vakıf aracılığı dar gelirliye verilen kömürün linyit olmasına önem verelim.
Ve özel sektör kömür işletmelerinin yaşaması adına gerekli önlemleri alalım.
Redevans ücretlerini minimum seviyeye düşürelim.
Sıfırlamayalım.
Ama kabul edilebilir bir ücret olsun.
Zonguldak özel sektörü kömür çıkartsın, üretsin, istihdam sağlasın, termik santrallere, demir ve çelik sanayine kömür hammaddesi sağlasın.
Tabi ki bu Pazar daha da artırılabilir.
Çimento fabrikaları veya benzeri olabilir.
Özel sektör kömür işletmelerinin sorunlarının çözülmesi dileği ile.
Kurumsal yapılarını da güçlendirmeleri temennisi ile.
Şimdilik nokta.
