Uzay ve Havacılık
1. Avrupa'nın Ariane 6 Roketinden Kritik Fırlatma
Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) yeni nesil roketi Ariane 6, Galileo navigasyon uydularını yörüngeye taşımak üzere fırlatıldı. Bu görev, Avrupa'nın uzay erişimindeki bağımsızlığını pekiştirmesi açısından büyük önem taşıyor. (17 Aralık 00:00 suları)
2. NASA'nın Mars Yörünge Aracı MAVEN Sessizliğe Gömüldü
NASA, Mars atmosferini inceleyen MAVEN uzay aracıyla iletişimin kesildiğini ve aracın güvenli modda "döndüğünü" açıkladı. Mühendisler, aracı kurtarmak için acil durum protokollerini devreye soktu.
3. James Webb'den "Limon Şekilli" Gezegen Keşfi
James Webb Uzay Teleskobu (JWST), yıldızının kütleçekim kuvveti nedeniyle şekli bozularak bir limonu andıran, aşırı sıcak bir ötegezegen görüntüledi. Bu keşif, gezegenlerin ekstrem koşullar altındaki yapısal değişimlerini anlamak için yeni veriler sunuyor.
4. Japonya H3 Roketi ile Michibiki-5'i Fırlattı
Japonya Uzay Ajansı (JAXA), H3 roketi ile Michibiki-5 navigasyon uydusunu başarıyla yörüngeye gönderdi. Bu sistem, GPS doğruluğunu santimetre seviyesine indirmeyi hedefliyor.
5. Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) Yapay Zeka Devrimi
ISS'deki serbest uçan bir robot, ilk kez tamamen otonom olarak bir yapay zeka tarafından pilot edildi. Bu, insan müdahalesi olmadan uzay araçlarının bakımı ve yönetimi için tarihi bir adım olarak görülüyor.
Bilim ve Çevre
6. Alaska'da Eriyen Permafrost Nehirleri Zehirliyor
16 Aralık'ta yayınlanan rapora göre, Alaska'da permafrostun (donmuş toprak) erimesiyle açığa çıkan toksik metaller nehirlerin rengini turuncuya çeviriyor ve ekosistemi tehdit ediyor. Bilim insanları bu durumu "paslanan nehirler" olarak tanımladı.
7. Kutup Ayılarında "Sıçrayan Gen" Adaptasyonu
Grönland'daki kutup ayılarının, eriyen buzullara uyum sağlamak için "jumping genes" (transpozonlar) yoluyla DNA'larını hızla değiştirdiği keşfedildi. Bu, iklim krizine karşı memelilerin genetik adaptasyon hızına dair şaşırtıcı bir bulgu.
Sağlık ve Nöroloji
8. Kalp Krizinde "Gece" Avantajı Keşfedildi
Yeni bir araştırma, bağışıklık hücrelerinin sirkadiyen ritmi nedeniyle, gece geçirilen kalp krizlerinin kalpte daha az inflamatuar hasar bıraktığını ortaya koydu. Bu bulgu, tedavi zamanlamasında devrim yaratabilir.
9. Beyindeki "Navigasyon Kadranı" Bulundu
Nörobilimciler, beyinde yön bulmamızı sağlayan ve "kaybolmamızı engelleyen" özel bir nöral mekanizma (bir nevi biyolojik kadran) tespit etti. Bu keşif, Alzheimer gibi yön duygusunu etkileyen hastalıkların erken teşhisi için umut vadediyor.
Arkeoloji ve Tarih
10. Antik Mısır'da Ra Tapınağı Keşfi
Mısır'da yapılan kazılarda, Güneş Tanrısı Ra'ya adanmış 4.500 yıllık devasa bir tapınağın kalıntıları gün yüzüne çıkarıldı. Yapının astronomik gözlemler için kullanılan özel bir çatı sistemine sahip olduğu anlaşıldı.
