Zonguldak Barosu, Türkiye Barolar Birliği (TBB) iş birliğiyle avukatlara yönelik önemli bir meslek içi eğitim semineri düzenledi. “Tapu İptal ve Tescil Davaları” başlıklı eğitim, Zonguldak Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Konferans Salonu’nda geniş katılımla gerçekleştirildi.
Seminerin eğitmenliğini TBB Eğitim Merkezi Kurul Üyesi Av. Ferit Atalay üstlenirken, moderatörlüğünü önceki dönem Zonguldak Baro Başkanı Av. Özel Eroğlu yaptı. 6 Aralık 2025 Cumartesi günü saat 13.00’te başlayan programda, katılan avukatlara eğitim sonunda katılım belgeleri takdim edildi.
“Toprak, her dönemde insan yaşamının merkezindedir”
Sunumuna mülkiyet kavramının tarihsel gelişimini anlatarak başlayan Av. Ferit Atalay, toprağın insanlık tarihinde belirleyici bir unsur olduğuna dikkat çekti.
Atalay, “Nil Nehri çevresinde olduğu gibi suyun bulunduğu alanlarda yerleşim doğal olarak şekillenir. Sanayinin yoğun olduğu bölgelerde ise artık dikey kullanım zorunlu hale gelmiştir. Bugün kat mülkiyeti dediğimiz yapılar bu tarihsel sürecin ürünüdür” diye konuştu.
Osmanlı’dan bugüne uzanan mülkiyet rejimi
Atalay, Osmanlı döneminden Tanzimat’a, oradan modern tapu sistemine kadar uzanan düzenlemeleri aktardı.
“1858 sonrası çıkarılan yasalar ve nizamnameler günümüz tapu sisteminin temelini oluşturur” diyen Atalay, bir ülkedeki kadastro işlemlerinin tamamlanmış olmasının uygarlık göstergesi olduğunu vurguladı.
“Tapu iptal ve tescil aslında tek bir dava değildir”
Tapu iptal ve tescil davalarının çoğu zaman tek bir dava türü gibi algılansa da hukuki olarak böyle bir dava tipinin bulunmadığını söyleyen Atalay, kavramı şu sözlerle açıkladı:
“Hukuka aykırı, usulsüz veya gerçeği yansıtmayan tapu kayıtlarının düzeltilmesine yönelik davalar genel olarak ‘tapu iptal ve tescil’ şeklinde anılır. Bu, taşınmaz üzerindeki aynî hakkın gerçeğe uygun şekilde yeniden tesis edilmesi sürecidir.”
Türkiye’den AİHM’e yapılan başvuruların önemli bölümünün mülkiyet hakkı ihlali iddiası ile ilgili olduğuna da dikkat çekti.
Avukatların bilmesi gereken kritik TMK maddeleri
Atalay, tapu davalarında görev yapan avukatların özellikle şu maddelere hâkim olması gerektiğini vurguladı:
• TMK 997: Tapunun tanımı
• TMK 700 – 716: Aynî haklar
• TMK 1023: İyiniyetli üçüncü kişilerin korunması
• TMK 1024: Yolsuz tescil
• TMK 705: Mülkiyetin kazanılması
• TMK 194: Aile konutu şerhi
• Kadastro ve tapulama kanunları
“Atladığınız tek bir madde, davanın sonucunu tamamen değiştirebilir” dedi.
“Aynî haklar tescille doğar”
Mülkiyetin kural olarak tescille kazanıldığını hatırlatan Atalay, şu ifadeleri kullandı:
“Önalım, vefa, ipotek veya intifa… Hangi aynî hak olursa olsun, hukuki sonuç doğurması için tapuya şerh edilmesi gerekir. Hukuki sebebi olmayan bir tescil baştan itibaren yolsuzdur ve iptal edilmelidir.”
Atalay, TMK’nın 1021, 1022, 1023 ve 1024. maddelerinin tapu davalarının omurgasını oluşturduğunu belirterek hakların sırasının da tescil tarihine göre belirlendiğini söyledi.
