Düzce Haber – Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Burcu Polat, Alzheimer hastalığının küresel bir sorun olduğunu vurgulayarak "Dünyada her yıl yaklaşık 5 milyon yeni vaka ortaya çıkmaktadır" dedi.
Doç. Dr. Polat, dünya genelinde her ülkenin karşı karşıya olduğu bir halk sağlığı sorunu olan Alzheimer hastalığı hakkında bilgi verdi. Hastalığın, nöron adı verilen beyin hücrelerinde ilerleyici bir kayba ve bu nedenle beyinin yapısal olarak bozulmasına yol açtığını belirtti.
Yaşamın ilerleyen dönemlerinde farklı nedenlerle zihnin işlevini kaybetmesine demans denildiğini ve bunun içinde en sık görülenin Alzheimer hastalığı olduğunu dile getiren Polat, "Diğer demans nedenleri arasında, Alzheimer hastalığı gibi uzun seyirli ve tedavisi zor hastalıkların yanı sıra tedavi edilebilir hastalıklar da bulunmaktadır, örneğin tiroit hastalığı, B12 vitamini eksikliği ve beyin tümörleri. Alzheimer hastalığı tüm demans vakalarının yüzde 75'ini oluşturur. Alzheimer hastalığında hafıza, dil, dikkat, yön bulma güçlüğü, kişi ve nesneleri tanımama, karar vermede bozulma, davranış değişiklikleri ve günlük faaliyetlerde bozulma gibi belirtiler sıkça görülmektedir" dedi.
Hastalığın dünya çapında yaşlanan nüfusla birlikte evrensel bir sorun haline geldiğini söyleyen Polat, "BM raporlarına göre, dünya genelinde 2030 yılında 65 yaş ve üzeri yaşlıların sayısı yaklaşık 1 milyarı bulacak. Bu artıştan en çok gelişmekte olan ülkeler etkilenecek. Yaşlı nüfustaki artış dikkate alındığında önümüzdeki 30 yıl içinde Alzheimer ve diğer demans vakalarında yüzde 2 artış bekleniyor. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 5 milyon yeni vaka tespit edilmektedir. 2050 yılında dünya genelinde yaklaşık 100 milyon Alzheimer hastası olacağı ve bu hastaların yaklaşık yarısının bakımevi benzeri yerlerde yüksek maliyetli bakıma ihtiyacı olacağı tahmin ediliyor. Alzheimer hastalığı, dünyanın her ülkesi için bir halk sağlığı sorunudur" dedi.
Doç. Dr. Polat, hastalığın 65 yaş üstü kişilerde görülen bir hastalık olduğunu belirterek, "Yapılan yeni tarama yöntemleriyle hastalığın teşhis edilmeden 15-20 yıl önce başladığı biliniyor, ancak hastalık yavaş ve sessiz bir şekilde ilerliyor. Hastalığın neden olduğu beyin hücresi hasarı, genetik yatkınlıkla veya tesadüfi olarak ortaya çıkıyor. Birçok risk faktörü hastalığın oluşumunu etkiliyor. Son 30 yılda Alzheimer hastalığının nedenlerini göstermek için birçok çalışma yapıldı ve hastalığa neden olan maddelerde değişiklikler tespit edildi. Bu değişiklikler en sık hafıza ile ilgili bölgelerde başlıyor ve zamanla diğer beyin bölgelerine yayılıyor. Son aşamada ise beyinde şiddetli bir enflamatuar durum ve beyin hacminde azalma görülüyor. Beyindeki kimyasal maddeler, asetilkolin, serotonin, dopamin gibi maddeler zamanla işlevini yitiriyor" diye konuştu.
Hastalığın olası nedenlerine değinen Polat, "Birçok faktörün Alzheimer hastalığına neden olabileceği düşünülmektedir. Bazıları değiştirilebilen, bazıları ise değiştirilemeyen risk faktörleridir. Yaş, genetik yatkınlık, cinsiyet ve ırk gibi faktörler değiştirilemeyen riskler arasındadır. Ancak sigara içme, alkol tüketme, obezite, hipertansiyon, diyabet, yüksek kolesterol, kalp hastalıkları, kafa travmaları, depresyon, düşük eğitim seviyesi ve beslenme gibi faktörler değiştirilebilen ve korunabilecek riskler arasındadır. Son zamanlarda çevre kirliliğinin de bir risk faktörü olabileceği düşünülmektedir. Solunan ve maruz kalınan kötü hava ve partiküllerin hastalığın seyri üzerinde etkisi olabilir" şeklinde açıkladı.
Polat, hastalığın teşhisi sırasında diğer demans nedenlerinin ve tedavi edilebilir nedenlerin göz önünde bulundurulması gerektiğini ve hastalığın tedavisinde ilaçlı ve ilaçsız tedavilerin kullanılabileceğini belirtti. "Beyni meşgul eden aktiviteler, Akdeniz tipi diyet, düzenli uyku, enfeksiyonlardan korunma, günde en az yarım saat yürüyüş, gereksiz ilaç kullanmama ve temiz hava olan yerlerde yaşama, elektromanyetik alanlardan uzak durma hastalıktan korunma konusunda önemli tavsiyelerdir" dedi. İHA
