Zonguldaklı ünlü mağara bilimci ve jeolojik oluşumlar konusunda uzman Engin Zaman geçtiğimiz günlerde ileri sürdüğü Gökgöl mağarasındaki bir konser olayı ile ilgili olarak “mağaraya zarar verir” şeklindeki görüşünü savundu ve bu konuda ilave teknik ve jeolojik bilgiler de yayınladı.
“Gökgöl Mağarası ile ilgili teknik bilgi” başlığı altında sosyal medyada paylaştığı verilerde Engin zaman şu konulara değindi:
“Bir kaç gündür sorulan sorulara topluca cevap vermeye çalışayım.
Öncelikle 33 yıldır Gökgöl Mağarasını araştıran biri olarak bir 30 yıl daha araştırma yapsam bitmeyecek bir mağara. Dünya jeologların hac merkezi olabilecek kadar değerli bir mağara Gökgöl. Teknik olarak anlatmam gerekirse. Basitçe anlatmaya çalışayım.
1- Mağara bozuk formasyon diye tabir ettiğimiz parçalı bir yapı içinde gelişti. Kayaç yapısı parçalı olduğu için çökmeler devam eden bir sistem.
2- Mağaranın girişinin sol tarafında 1980 lı yıllara kadar kullanılan taş ocağında dinamit atılarak patlama yapıldı yıllarca. Bu patlatmalar parçalı olan mağarayı hassas hale getirdi.
3- Ankara karayolu yapılırken yine dinamit ile patlama yapıldığı için mağara yapısı iyice yoruldu.
Yaklaşık 10 yıl önce iki farklı noktadan tavandan büyük bloklar çöktü.
4- Mağara içinde gezerken kömür madenlerine ait şist görülür. Bunun nedeni ise mağaranın sol kolun üstünde kömür ocağının posaları yağmurla birlikte mağaraya taşınmasıdır. (Bu konuda da yetkilileri uyardım. Dinleyen olmadı ) Bu şistler mağara üzerinde özelikle 700 m den sonra üst yapıda çöküyor. Şistler üst tabakadaki su giderlerini tıkaması nedeniyle üstte futbol sahası büyüklüğünde göl meydana getiriyor. Bu göl hem zemine baskıyı artırıyor hem de ani boşalma yaparak mağarayı sel almasına yol açıyor. Zamanla buradan mağaraya yeni bir giriş açacak. Ne kadar sürede doğa bunu yapar kestirmek güç. Ama bu alanda toprak kalınlığı çok azaldı. Her an olabilir kanaatindeyim. Bu kısım ile ilgili bilimsel çalışma yapmak için iki kez resmi izin istememize rağmen verilmedi. Koordinat noktalamalarımız arazi üzerinde duruyor. Amacımız buradaki çökmenin ne durumda olduğunu görmekti.
5- Israrla itiraz etmeme rağmen mağara giriş ağzı çok büyütüldü. Bu mağara içinde nem ve basınç dengesini ciddi olarak bozdu. Turizm açılmadan önce tam giriş ağzında sıcak ve soğuğu vücudumuzda net olarak hissederdik. Şimdi ise mağaranın neredeyse 100. metresinde ancak ısı farkı hissediliyor. Mağara içinde basınç düşmesi bu tavanda baskı yaparak bu denge de bozuldu.
6- Merak edenler için mağara içinde cihazlar yerleştirilerek bir yıl boyunca takip edilerek yapılan bilimsel çalışmada mevcut.
7 - Dünya harikası bir mağara lakin yıllarca az önce bahsettiğim konularda mağaraya yıllarca tecavüz edildi. Yetkililer dinlemediği için mağara elden gidiyor.
8- Turizme açık tutulması için belirli periyodlarda mağara kontrol edilmeli. Yıllardır ben belirli aralıklarla mağaraya girerek durumu takip etmeye çalışıyorum. Lakin iki yıldır il özel idaresi tarafından detaylı inceme yapmam engelleniyor. Hatta iki yıl önce bana tutanak tutmaya bile kalktılar.
9- Sayfamda geçmişte birçok yazı yazdım mağara ile ilgili. Hepsi duruyor. Merak eden bulup okuyabilir.
10- Mağara tescillenirken arazi üzerinde yanlış oturtulduğu için mağaranın bir kısmı koruma dışında kaldı. Bu da üzerinde kömür ocaklarına yol açtı. Ayrıca birçok insan tapu alamadığı için mağdur oldu.
Gökgöl Mağarası üzerine şimdi bir kitap yazıyorum. Orada daha geniş olarak anlatıyorum.”
Engin Zaman’ın bu uyarıları kamuoyunda ilgi uyandırdı. Şimdi vatandaş bu işin tam uzmanlık dalına sahip bir üniversiteden gelebilecek olan ekipleri bekliyor ve onların gerçekçi bir açıklama yapmalarını umuyor.
(Sermet Aksu)
