Zonguldak

Zonguldak'ın ismindeki Sır: Zewengül Daik ve Yediveren Gül bağlantısı

Kömür keşfinden önceki döneme ışık tutan 1889 haritası, Zonguldak'ın isminin kökenine dair yeni bir teori ortaya koyuyor.

Abone Ol

1889 yılında William Henry F. tarafından çizilen bir haritada, Zonguldak'ın ismi "Zewengül Daik" olarak kaydedilmiş. Bu isim, kömürün bulunmasından sonra bölgeye gelen yabancıların Zonguldak'ı işlettiği yıllara denk geliyor. Harita, Ereğli'yi her tarihi haritada olduğu gibi "Heraklia" olarak gösteriyor ve parantez içinde "Ereğli" olarak belirtiliyor. Alaplı ise adını korurken, Gülüç Nehri içinde "Kılıç Nehri" olarak adlandırılmış. Ereğli ile Zonguldak arasında geçen D.010 karayolu üzerindeki dağlara ise "OWAH" ismi verilmiş, ancak dil olarak kullanılan yazımda "V" harfinin "W" olarak yazıldığını öne sürerek bunu "OVA" olarak düzeltebileceğini belirtiyor.

Zonguldak'ın ismi hakkında birçok fikir ortaya atılmıştır ve genellikle "Göl Dağı" olarak yorumlanmıştır. Ancak bu yazar, Zonguldak'ın isminin aslında "Zewengül Daik" olarak okunduğunu ve bunun "Yediveren Gül Dağı" anlamına gelebileceğini düşünmektedir. Yediveren, Anadolu topraklarının bereketini vurgulamak için kullanılan bir terimdir ve Zonguldak bölgesinde yetişen dut, üzüm gibi meyvelerle ilişkilendirilmektedir.

Öncesinde Zonguldak Merkez'in pek önemli olmadığı için isminin Sandrake, Sandrace veya Sandaraka olarak geçtiğini belirtirken, kömür bulunmasıyla birlikte bu ismin tercih edilmediğini düşünmektedir. Ancak bölgede "gül" isminin eski yüzyıllara dayandığını ve bu ismin Zonguldak'ın ismiyle ilişkilendirilebileceğini belirtir.

"YEDİVEREN GÜL DAĞI" ANLAMINA GELEBİLECEĞİ ÜZERİNDE DURULUYOR

Haritadaki diğer detaylara da değinerek, Zonguldak isminin "Daik" kısmının "dağ" anlamına gelebileceği üzerinde durur. Bu zamana kadar birçok farklı yorum yapılmış olmasına rağmen, haritadaki Zewengül Daik isminin "Yediveren Gül Dağı" anlamına gelebileceği üzerinde durulur.

CENTİLMEN DAĞI, MADEN DAĞI GİBİ İSİMLERLE ANILDI

Son olarak, Zonguldak'ın kömür bulunmasıyla birlikte tam adının yerleşmeden önce yabancılar tarafından farklı isimlerle anılmış olabileceği belirtilir. Bunlardan birinin de "Centilmen Dağı" veya "Maden Dağı" olduğu ve bazı haritalarda "Zyntilmendaik" olarak geçtiği ifade edilir. Ancak bu haritada kullanılan Zewengül Daik isminin "Yediveren Gül Dağı" anlamına geldiği vurgulanır.

Son olarak, Zonguldak'ın geçmişiyle ilgili bu yeni bulgular, bölgenin kültürel ve tarihi zenginliğini daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. Kömür endüstrisinin yanı sıra, bölgenin coğrafi ve kültürel mirası da dikkate alınarak, Zonguldak'ın isminin kökeni hakkındaki tartışmaların daha da derinleşiyor.