Günümüz şartlarında A’dan Z’ye kadar olmak üzere neredeyse tamamında tarladan market zincirine uzanan fasılda organik gıdalar giderek popülerliğini arttırmakla beraber hükümetler, üreticiler, pazarlamacılar açısından sürekli büyüyen küresel bir endüstri durumundadır. Organik gıda pazarının tüm dünyada hızla büyümesinin en önemli belirleyicisi sağlıklı yaşama ve çevreye önem veren tüketici sayısının giderek hızla artıyor olmasıdır. Gerçek yönüyle belirtmek gerekirse;Organik gıdalar; basit olarak, yetiştirilmesinde ve işlenmesinde, genetik mühendisliğin, yapay ve benzeri gübrelerin, böcek ilaçlarının, yabani ot ve mantar öldürücü ilaçlarının, büyütme düzenleyicilerinin, hormonların, antibiyotiklerin, koruyucuların, renklendiricilerin, katkı maddelerinin, kimyasal kaplama ve parlatıcı maddelerinin ve kimyasal ambalaj malzemelerinin kullanılmadığı gıda maddeleridir.Günümüzde insan, hayvan, bitki sağlığı ve çevreyi koruma bilinci, toplumdan topluma farklılık gösterse de önemli ilerleme kaydetmiş ve insanoğlu geleceğini kurtarma adına yeni arayışlara başlamış ve organik tarım tüm dünyada büyük önem kazanmış durumdadır.
* * *
Bu doğrultuda T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı) Amerika Birleşik Devletleri Tarım Ofisi (USDA) organik gıda ürününü:
· Konvansiyonel pestisitler, yapay gübreler ya da kanalizasyon atığı kullanılmadan yetiştirilmiş,
· Düzenli olarak antibiyotik kullanılmadan ve büyüme hormonu kullanılmadan yetiştirilmiş hayvanlar,
· İyonize edici ışınlama tekniği kullanılmadan üretilen ve kullanımına izin verilmeyen pek çok katkı maddesini içermeyen ürünler ve
· Üretiminin hiçbir aşamasında genetik yapısı değiştirilmiş organizma kullanılmamış ürünler olarak tanımlamaktadır (Mintel International GroupMintel Araştırma Raporu) şeklinde açıklamıştır.Günümüzde insan, hayvan, bitki sağlığı ve çevreyi koruma bilinci, toplumdan topluma farklılık gösterse de önemli ilerleme kaydetmiş ve insanoğlu geleceğini kurtarma adına yeni arayışlara başlamış ve organik tarım tüm dünyada büyük önem kazanmıştır.
* * *
Bu bağlamda ülkemiz tarım arazilerini kirlenmeden gelecek kuşaklara aktarmak ve topluma sağlıklı gıdaları temin etme ve tüketme şansı vermek için organik tarımın geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla ulusal organik tarım strateji belgesi hazırlanmıştır; Bakanlığın yayınladığı “Organik Tarım Strateji Belgesi” ne göre Türkiye’de organik tarımın temel amacı, tüketici güvenini oluşturmak, toprak kalitesini arttırmak, sosyoekonomik alanda gelişme sağlamak ile çevre ve insan sağlığını korumaktır. Mamafih bu yöndeki yapılan çalışmalar bir yana Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Organik, yöresel, doğal gibi vatandaşların en hassas olduğu bir dönemde yalnızca kelime oyunu yaparak sahte ve hileli ürünleri piyasaya sürenler son dönemde arttı” açıklamasına ek olarak, bu kapsamdaki yaptığı uyarıya göre;”Özellikle internette pandemiden sonra bağışıklığı güçlendirmek adına daha çok ön plana çıkan organik, doğal veya yöresel ürün reklamları aldatıcı olabiliyor. Organik, yöresel, doğal gibi vatandaşların en hassas olduğu bir dönemde yalnızca kelime oyunu yaparak sahte ve hileli ürünleri piyasaya sürenler son dönemde arttı. Niteliksiz, içerisinde ne kullanıldığını bilmediğimiz ürünlerden kaçınmalı, yalnızca bildiğimiz üreticiden gıda alışverişi yapmalıyız. Bunun için vatandaşlarımız uyanık olmalı. Çünkü her sahtekarın başına bekçi veya polis koyma imkanı olmadığı için otokontrolü vatandaşın kendisi yapıp bu sahtekarların iştahını kabartmamalı” ikazı oldukça ciddi bir açıklama niteliğini taşıyor.
* * *
Sonuç olarak, TESK Başkanı Palandöken’in uyarı anlamı taşıyan açıklama detayında;”
30 liraya bal, 25 liraya tereyağı olamayacağını vurgulayan Bendevi Palandöken, “Pandemiyle birlikte bağışıklık sisteminin güçlü olması da herkes için en önemli konu oldu. Bu ise bazı dolandırıcıların krizi fırsata çevirmesine yol açarak sahtekarların iştahını kabarttı. Öyle ki internetten veya merdiven altı şekilde tezgahlarda ‘bağışıklık güçlendirmeye yardımcı, organik, doğal’ ya da ‘yöresel’ yazılarak köş ekmeği, peynir, tereyağı, saman yapıştırılmış yumurta, tatlandırıcı kullanılmış bal, reçel gibi birçok gıda ürünü satılıyor. Özellikle sosyal medyada ve birçok e-ticaret sitesinde reklam üzerine reklam yapılarak, ‘organik yumurta, doğal bal, yöresel tereyağı, hakiki zeytinyağı’ gibi tanımlarla müşteri kazanmaya çalışılıyor. Oysaki doğal, yöresel veya organik ürün birbirinden tamamen farklı sistem ya da üretim aşamasından, birçok sertifika, izin, denetim ile vatandaşa ulaştırılır” şeklindeki ikazlarının da mutlaka tüketiciler açısından dikkate alınma sının yararı yanında; tüketicilerin organik gıda satın alma tercihlerini olumsuz etkileyen unsurlara bakıldığında ise organik tüketiminin önündeki en önemli iki etken olarak, organik gıda ürünlerinin pahalı oluşu ve kolay bulunabilir olmamaları da özellikle dikkate değer şekilde açıklıkla göze çarpmaktadır.