Çok yakın tarihte mart ayının ilk haftasında TÜİK tarafın dan açıklanan Mart/2021 Ayı enflasyon oranına baktığımız da yıllık TÜFE enflasyon oranı %16,1 seviyesinde açıkla nırken, piyasa şartlarındaki Mart ayı TÜFE reel enflasyon oranının bunun çok üstünde olduğu da çok açık ortada. Bu yöndeki Enflasyon Araştırma Grubunun Mart ayı verisine bir göz atıldığında aylık yükseliş, TÜİK’in açıkladığının üç katından daha fazla. Yedi aylık enflasyon oranı yüzde 28’e yakın görünüyor. Çok tabii olarak TÜİK’in açıkladığı yani üretici fiyat endeksinin(ÜFE) %28’e yakın haliyle yedi aylık enflasyon rakamına yakın olması ise mart ayını takip eden sonraki aylarda çift rakamda süreğenleşen enflasyon oranını girdi maliyeti eksenli şekilde yukarı yönlü arttıraca ğına işaret ediyor. Diğer taraftan da TCMB tarafından gerçekleştirilen son faiz artımıyla ihtiyaç kredisinin %20-25 arasında reel sektör faiz oranlarının ise daha yüksek şe kilde %21 ve üstünde olduğu bir dönemde kredi kullanma nın ateşten gömlek giymenin dik alası olduğu da düşünülür se; giderek süregelen resesyon (durgunluk) olgusunun bu defa enflasyonla eşleşerek stagflasyona (durgunluk içinde enflasyon) olgusunu güçlendirme noktasına getirmesi mevcut durumu daha da zorlaştırıyor.
* * *
Öyle ki resesyon ile çift rakamlı yüksek enflasyon şartları nın yan yana geldiği piyasa şartlarında üstüne üstlük bir de artan işsizlik durumu yanında piyasa fiyatlamalarının arka arkaya birbirini izlemesi ise,stagflasyon kaynaklı oluşumun firmalar üzerindeki tahribatını hem konkordato hem iflas şeklinde büyütürken, hem de çalışanların da dolayısı ile iş siz kalmasına ve işsizliğin de daha üst boyutlara ulaşması na ortam hazırladığını da söyleyebilmek mümkün.Hadise ye bu açıdan bakıldığında stagflasyon tehdidinin en kısa sürede tolere edilebilmesi için kovid-19 mutant pandemi vakalarının olabilecek en kısa sürede yeterli ve hızlı aşı uygulaması ile desteklenen ortamda bulaşanların en hızlı bir şekilde günlük 250-300 binleri de aşabilecek tarzda PCR testlerinin yanında filyasyon uygulamasının birlikte yapılarak; bulaşmanın önüne geçmeye yönelik tüm önlem lerin de aralıksız tatbik edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bilahare makroekonomik şartların normale dönüşebilmesi adına geçen zamanın en iyi şekilde kullanılarak küresel pan demi vakalarındaki artışla Dünya piyasalarında bozulan gıda maddeleri arz-talep dengesinin fırsata dönüştürülerek tarım ve hayvancılık sektörlerindeki maliyet girdilerindeki sıkıntıları da tolere ederek destek vermek suretiyle rekabet ve kaliteye de yönelerek yüksek katma değerli şekilde ihra cat potansiyelimizin en yüksek maksimum seviye eriştirile rek kullanılmasıyla da bu sıkıntı aşılabilir.
* * *
Sonuç olarak, süre gelen resesyonla (durgunluk) birleşen çift rakamlı yüksek enflasyon olgusunun bir anlık gelişme ile tam olarak stagflasyona dönüşmeden bir dizi önlemler dizisinin mutlak gündeme alınması büyük önem taşıyor.Bu açıdan özellikle yakın zamandaki gıda fiyatlarında yaşanan korkutan gelişmeler de dikkate alındığında;TCMB’nın para ve enflasyon politikalarına yönelik izleyebileceği süreçler çok büyük önem taşımaktadır. Özellikle turizm sezonunun yaklaştığı bir dönemde gittikçe artan covid-19 mutant pan demi vakalarındaki son duruma göre sağlanabilecek dene tim ve kontrolün zamanlamaya göre kısa sürede gerçekleş tirilmesi de çok büyük önem kazanmaktadır.Diğer taraftan da öteden beri piyasalarda sorun olarak yaşanan güven bunalımının en kısa sürede ortadan kaldırılmasına yönelik iç siyaset ortamı ile dış ilişkilerin mutlaka gözden geçirile rek en iyi duruma getirilirken; cari konumunu koruyan tüm risk ve belirsizliklerin olabildiğince azaltılmasının getirece ği yararları da göz ardı etmemek gerekiyor.Gerçekte ele alı nan bu sorunların hem ekonomideki fiyat istikrarını sağla mak,hem de diğer iktisadi parametrelerin düzelmesi açısın dan büyük etkisi olacağı da ortadadır.
