Zonguldak Diyaliz-Organ Nakli ve Kronik Hastalar Dayanışma Derneği Genel Başkanı Ayhan Kefeli, Dünya Böbrek günü nedeniyle bir açıklama yaparak, “Her yıl Mart ayının ikinci perşembesi kitlelerde böbrek sağlığına ilişkin farkındalık yaratmak amacı ile dünya böbrek günü olarak gündeme gelmektedir” dedi.
Kefeli açıklamasında, ““Her Yerde Herkes İçin Böbrek Sağlığı- Böbrek Hastalığıyla İyi Yaşamak” olarak belirlenen bu yıl ki tema böbrek hastalıklarından korunmak ve de hastaların daha iyi bir yaşama bakış açılarını geliştirmek ve uygulamalarına destek amaçlıdır” diyerek şunları söyledi:
“Yavaş başlayıp yavaş ilerleyen böbrek hastalıkları zaman içinde sinsice böbrek yetmezliğine dönüşmektedir. Böbrek yetmezliği olan hastalar bu hastalığın birçok belirti ve istenmedik yan etkileriyle yaşamak durumunda kalmaktadır. Bu belirti ve yan etkiler zamanla tüm sistemleri etkilemekte ve mide bulantısından halsizliğe,iştahsızlığa,sinirli olmaya,izole olmaya, depresif bir hal almaya neden olmaktadır.Kronik böbrek hastası birçok birey zaman içinde işini,ailesini ve sevdiklerini uzaklaşarak kaybetmektedir.
Çoğu kronik böbrek hastası yaşamını evde sürdürmekte önerilen saatlerde diyaliz merkezlerine gitmektedir örneğin. Bu durumda evde bakımın sürdürülmesinde hemşire ön planda yer almaktadır.Hemşire, hastanın itibarını artırmak için evi ve öz bakımı teşvik eder.Damar erişim bakımını hemşire öğretir.
Hastanın ve ailesinin hangi sorunları rapor edeceklerini bilmeleri gerekir: mide bulantısı, kusma, normal idrar çıkışında değişiklik, nefeste amonyak kokusu, kas güçsüzlüğü, ishal, karın krampları, pıhtılaşmış fistül veya greft ve enfeksiyon belirtileri gibi gereken bilgilerin rapor edilmesi konusunda hemşire eğitim yapar.
Evde bakım hemşireye de hastanın çevresini ve duygusal durumunu ve hasta ve ailesi tarafından kullanılan başa çıkma stratejilerini değerlendirme fırsatı verir.Hastalar mutlak hekim ve hemşire ve sağlık ekibinin diğer üyeleri ile sürekli iletişim halindedir.
Bazı böbrek hastalıkları,kalıtsal faktörler,beslenme şekli,alkol,sigara,obezite,hareketsiz yaşam,sık sık idrar yolu enfeksiyonu geçirme gibi bir çok risk faktörleri kronik böbrek yetmezliğine kapı açabilir. Böbrek hastalıklarından korunma yaşam ilkeleri arasında yer almalı.
Başta sigara ve alkolden uzak durmak, fazla tuz kullanımından kaçınmak, bilinçsiz ilaç kullanmamak, kızartma, aşırı yağlı yiyeceklerden kaçınmak, kilo kontrolü, obeziteyi önlemek, hareketsiz yaşamdan kaçınmak, fiziksel aktiviteyi günlük yaşam alışkanlıkları haline getirmek önemlidir.Günümüz COVID gibi bir salgınla yaşanmak durumunda. Kronik böbrek hastaları daha fazla risk altındalar. Bu nedenle çift maske, sosyal mesafe, ulaşımda kalabalık gruplar içinde olmama, sarf malzemelerini evde depolamaları, evde daha çok vakit geçirmeleri, bireysel hijyen, özellikle el yıkama COVID den korunmada bu hastalar için son derece önemlidir” (Şaban YILMAZ)
