Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğünün ormanlarında geçmiş yıllarda tespiti bulunmamakla birlikte Zonguldak ili Kilimli İlçesi ve Bartın ili Kızılkum köyü kestane ağaçlarında 20 Mayıs 2020 tarihinde tespit edilen (Kestane gal arısı) ile ilgili mücadele başladı.
Zonguldak’ın Kilimli İlçesine bağlı Muslu Beldesi Göbü köyünde düzenlenen törene Zonguldak Valisi Mustafa Tutulmaz, Zonguldak Orman Bölge Müdürü Faruk Bayraktaroğlu, Bartın Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yafes Yıldız, Orman Bölge müdür yardımcıları ile Gökçebey Orman Zararlıları ile Mücadele Teşhis ve Tanı laboratuarındaki görevliler katıldı.
Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı Gökçebey Fidanlık Müdürlüğü Orman Zararları ile Biyolojik Laboratuarında konu ile ilgili açıklama yapan Orman Bölge Müdürü Faruk Bayraktaroğlu, “Gal arısı kestena ağacı zararlısı olarak bilinmekte. Bölge Müdürlüğümüz, Bartın Orman Fakültesi ve Tarım ve Orman İl Müdürlükleri ile koordineli bir şekilde survey çalışmaları ve mücadele sürecini planlamaktadır” diyerek şunları söyledi:
“Bu kapsamda Zonguldak ili Muslu Beldesi, Şirinköy, Kurtköy,Göbü ve Türkali Köyleri mevkileri ile Devrek ilçesi Alparslan Köyü mevkiinde ve Bartın İli Büyükkızılkum, Güzelcehisar mevkilerinde geçen yıl mekanik mücadele kapsamında üzerinde gal bulunan dallar kesilip yakılmak suretiyle imha edilmiştir. Bu zararlı kestane ağacında gal denilen fazla sayıda anormal bir yapının gelişimi ile bu ağaçların yaprak, çiçek ve meyve gibi kısımlarını etkileyerek alınan verimin oldukça azalmasına yol açar. Çiçek oluşumlarını da etkilediği için kestane üretiminin yanı sıra bal üretimini de olumsuz yönde etkilediği düşünülmektedir. Bu zararlı ile mücadelede en etkili yöntem olarak biyolojik mücadele yöntemi seçilmiş olup bu kapsamda Bursa İlimizde Orman Müdürlüklerimize bağlı laboratuvarlarda doğal düşmanı olan Torymus sinensis üretimi yapılmaktadır. Kestane gal arısı yerel parazioit düşmanlarının varlığı araştırıldı.
Kestane Gal Arısı (Dryocosmus kuriphilus) zararlısının doğal düşmanı olan Torymus sinensis’in üretimi ve doğaya salınması için Bölge Müdürlüğümüz bünyesinde bulunan Gökçebey Orman Zararlılarıyla Mücadele Teşhis ve Tanı Laboratuvarımızın yanına Torymus sinesis üretimi için çardak tesis edilerek Bursa Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı Taşköprü ve Kurtköy şefliklerinden 45.000 adet gal, 27 Kasım 2020 tarihinde getirilmiş, getirilen galler her kutuya 3000 adet olmak üzere karton kutulara yerleştirilerek gallerin içinden Torymus sinensis çıkışı gözlemlenmiştir. Ayrıca Zonguldak Orman İşletme Müdürlüğü Göldağı İşletme Şefliğinden 3.000 adet gal toplatılarak Kestane Gal Arısı (Dryocosmus kuriphilus)’un yerel parazioit ve düşmanlarının varlığı araştırılmıştır. Kutulardan ilk Torymus sinensis çıkışı 14 Nisan 2021 tarihinde gerçekleşmiştir. Kestane ağaçlarında gallerin olgunlaşma döneminde Torymus sinensis çıkışını yavaşlatmak için karton kutular iklimlendirme odasında muhafaza edilmiştir.
KESTANE GAL ARISI GRUPLARA AYRILMAKTADIR
Torymus sinesis’lerin dişi ve erkek tayini yapılarak 50 erkek 100 dişi olacak şekilde gruplara ayrılmaktadır. Gruplar halinde sahaya salım yapılarak ağaçlardaki gallere yumurtalarını bırakmaları sağlanmaktadır. Torymus sinesis kestane gallerinin içine kendi yumurtasını bırakınca yumurtasından çıkacak larvası kestane gal arsının larvasından beslenerek gallerden kestane gal arısının (Dryocosmus kuriphilus) haziran temmuz ayında çıkışı önlenmiş olacaktır.
Bugün itibariyle Zonguldak İşletme Müdürlüğü, Göldağı İşletme Şefliği sınırları içerisinde kalan Göbü ve Şirinköy beldelerimizde bulunan kestane ormanlarımıza Kestane gal arısıyla biyolojik mücadele kapsamında Torymus sinensis erginlerinin salımı yapılmıştır. Gal arısı, daha fazla ve daha iri meyve elde etme beklentisiyle dışarıdan gal arısı bulaşmış fidanların getirilerek dikilmesi ile yayılmaktadır. Bu sebeple farklı yetişme ortamlarından fidan nakledilmesi ve dikilmesi gal arısının yeni yayılış göstermesine sebep olacağı unutulmamalıdır”
Zonguldak Valisi Mustafa Tutulmaz da, bölge halkına sabırlı olmalarını söyleyerek yaptığı konuşmada şöyle dedi:
“Bölgemiz için önem arz eden kestane ve kestane balına olumsuz yansıyacak zararlıyla ilgili mücadelede önemli bir aşamaya gelindi. Bunları bugün doğaya bırakıyoruz. İnşallah başarılı oluruz. Bölgemiz kestane ürünleriyle ekonomiye önemli bir katkı sağlıyor. Bu parazitle mücadeleyi kazanamazsak uzun vadede bu değerlerimizden uzaklaşmak durumunda kalacağız. İnşallah bu biyolojik mücadelede başarılı oluruz.Bizim bu bölgemiz hem kestanesi ile hem de kestane balı ile ünlü bölgemizdir. İnşallah bu biyolojik mücadele de hep beraber başarılı oluruz hep beraber şahitlik ederiz diyorum. Emeği geçen bütün arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum”
Yapılan konuşmaların ardından Zonguldak’ın Kilimli İlçesine bağlı Muslu Beldesi Göbü köyünde kestane ormanlarına bin 50 adet Torymus Sineisis Böceği bırakıldı.
