Zonguldak’ta uzun yıllardır tekstil üzerine esnaflık yapan 59 yaşındaki Menderes Uzun, AVM’lerin açılmasının ardından küçük esnafın unutulduğunu ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde küçük esnafı koruyacak hiçbir adımın atılmadığını söyledi.
Uzun, “Türkiye’de AVM’ler açıldığı günden buyana siftaha yapmadan kepenk kapatıp eve gitmenin içler acısı duruma geldiğini belirterek, ‘’AVM’lerin şehir dışına çıkartılmaması sebebiyle ne bakkal, ne manav kaldı. Tekstil anlamında iş yapamaz duruma geldik. Türkiye genelinde şehir merkezlerinde 6 ila 16 kilometre civarında AVM’lerin olmasına nazaran yıllardır TBMM’de küçük esnafı koruyacak hiçbir adım atılmamıştır. AVM’lere verilen krediler neden küçük esnafa sağlanmıyor. Daha önceden yaklaşık 20 kişi çalıştırırken şu anda kendim çalışıyorum. Vergiyi veren küçük esnaf büyük esnaflar zaten vergi vermiyor” diyerek şunları söyledi:
“Ben 46 yıldan beri esnaflık yapıyorum. Türkiye genelinde birçok şehri gezdim, yıllardır hem üretim, hem perakende satış yapmaktayım ama siftah yapmadan akşam kepenk kapatıp evimize, çoluk çocuğumuza ekmek alamayacak kadar zor durumlara kalmak bizim için içler acısı bir durumdur. Baktığımız zaman Türkiye genelinde bu AVM’lerin şehir merkezlerinden, yıllardır şehir dışına çıkarılmamasının sebebi ile ne bakkal kaldı, ne manav kaldı, ne küçük esnaf kaldı, ne de tekstille ilgili bir durum kalmadı. Çünkü Türkiye genelinde şehir merkezlerinde 6 veya 16 km. civarında AVM’lerin olmasına nazaran yıllardır Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde küçük esnafı koruyacak hiçbir adım atılmamıştır. Bankalara gittiğin zaman bankalar zaten içler acısı. Gayrimenkulleri teminat vermemize rağmen sicilin bozuksa vermiyor. Bu sicil yasası TBMM’sine çıkarılmasına nazaran bankalara yansıtılacak hiç bir işlem yapılmamıştır bugüne kadar. Artık tefeci faizini geçmiş durumda, temerrüt faizleri uygulanmaktadır.
Esnaf zaten borcunu ödeyemezken temerrüt faizini nasıl ödeyecek, nasıl bu işin içinden çıkacaklar, ne şekil yapacaklar. AVM’lere verilen kredilerin neden küçük esnafa sağlanmadığını bilemiyoruz. Ben üretim yapıyorum, 20 kişi çalıştırdığım zaman var, şu anda bir kişi bile çalıştıramıyorum, kendim makinemde çalışıyorum ve perakende satış yapıyorum. Zaten vergiyi veren küçük esnaf, büyük esnaf, büyük iş adamları zaten vergi mi verdiği var. Sigortalı bir kişi çalıştırsan bin TL’nin üzerinde sigorta primi var. Yani bilmiyorum, küçük esnaflarla ilgili bir adım atıldığını görmedim.
Bu ekonomik şartlar bu şekilde giderse, küçük esnafa el atılmadığı sürece, yani Esnaf Kefalete bir kredi almaya gidiyorsun tane kefil istiyor o da memur olacak diyor. Esnaf kefalet esnafın kefilliğini kabul etmiyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde AVM’lerin şehir merkezlerinden çıkartılarak nüfus oranına göre AVM’lerin kurulması şart tamam kurulsun, ben kurulmasın demiyorum ama Zonguldak gibi bir yerde 2 tane AVM varken, üçüncüsü Kozlu’ya yapılıyor. Yani 100 bin nüfuslu bir yerde 3-4 tane AVM’nin hangi şartlarda, hangi ekonomi ile yapacaklar. TTK’da 50-70 bin kişi çalışırken şu anda 7-8 bin kişi inmiş, nasıl olacak bu. İşsizliği önlemek için okullara, hastanelere geçici süreyle işçi alınarak işsizliği gidermeye çalışıyorlar. Bunlar iş değil, bunların bu ekonomiye katkısı olmaz. Küçük esnaf ayakta tutularak halkın, köylünün, manavın ayakta tutulması ile olur. Ben yıllardır pazarcılık da yaptım, Devrek’e gittiğim zaman içim açılıyordu, şu anda Devrek’te de kimse kalmamış. Zonguldak ekonomisi, esnafı bitmiş durumda. Ben küçük şehirlere AVM’lerin kurulmasına ben karşıyım” (Şaban YILMAZ)
