Genel olarak;temel görev,dürtü ve araçların tutarlılığını test   edebilmek için sadece şu soruları sormak yeterlidir;”Çalışma      larımzın temelinde yatan görev nedir?Hangi dürtülerle çalışı      yoruz?Hangi araçları kullanıyoruz?Bu üç unsur birbiriylr de     uyumlumudur? Buradaki temel önerme tabii ki şudur;Soylu            bir misyon,değerli dürtüler ve dürüst yöntemler ile araçlar bir      araya geldiklerinde ortaya iyi sonuçlar çıkarırlar.B önermenin       tersi de son derece geçelidir.Kötü misyonlar kötü dürtüler ve        kötü araçlar daha da yüksek bir sahtelik düzeyi oluştururlar ve         ilerleme sanılan şeyin aslında tartışmasız bir gerileme olduğu     eninde sonunda ortaya çıkar.Burada sahteliğin temel nedenle                        rinden biri,temel görev,dürtü ve araçalr arasında herhangi bir       tutarlılık bulunmamasıdır.Tutarsızlığın fazlasıyla öne çıktığı      durumlarda birçok ters sorun ortaya çıkar ve bunlar söz konu                         su yapı ve içindeki henüz sağlam olan öbür dokulara oargan          lara da bir kanser gibi sıçrayarak yayılır.Çok geçmeden de te        mel görev,kullanılan araçları haklı göstermeye çabalar;araçlar        güç kazanıp öne çıkarak misyonu aşmaya başlar;dürtüler kir           lenir,iyi niyetler ile hünü kuruntular gerçek nedenlerin yerini          almaya başlar.Bunları ardından,önceliğin yerine kestirme ola                     nı,yeniliğin yerine taklit olanı,karakterin yerine göstermelik            olanı,,özün yerine biçimi,yetkinliğin yerine rol yapmayı,araş            tırmanın yerine bahane bulmayı,insanları eğitmenin ve ürünle            ri geliştirmenin yerine halkla ilişkiler ve reklam kampanyala                        rını koymaya başlarız.

                               *       *        *

Bu kapsamda mesleki standartlara el attığımızda ise; her mes                       leğin kendi standartları vardır ve bunlar o meslekte sahteliğin       belirlenmesi amacıyla kullanılabilirler.Eğer bir aday ya da fir          ma çizginin dışına çıkarsa,ipuçları toplamak için bir Sherlok                       Holmes olmak olmanız gerekmez.Size tek gereken,yakındığı                               nız performansla ilgili karara varabilmeniz için kullanabilece                     ğiniz bazı standart ve ağırlık ölçütlerdir.Eğer ölçtüğünüz kişi                         ya da kuruluş bu standart ölçütlere uymuyorsa kusurludur.

Mamafih yalnızca pedrformansınıza göre bir pay aldığınız do             ğal çevrede,sahteliği ayırt etmek oldukça kolaydır.Ancak ya           pay bir toplumsal ya da siyasal ortamda sahteliği belirleyebil          mek çok daha güçtür.Çünkü kullanabileceğiniz pe az güveni                       lir ölçüt bulunur.Hiç gerçek standart yoktur;böyle olunca da sahtelikler suyun üstündeki gibi rahat rahat yüzer,gezer ve suç                    lu bile olsa,yıllarca kaçak yaşayabilir.Kullanılabilen kişiler,yö                       netim adına daha büyük zararlar verebilecekleri yüksek makam      lara atanabilirler.Bu gibi ortamlarda liderler ve izleyicileri kü           çük ipuçlarını ve minik kanıtları birer birer toplayıp bir araya       getirmek,sayısız parçayı sabırla yerli yerine oturtup bilmeceyi           mutlaka çözmek zorundadırlar.

                               *       *        *

Günümüz yaşamında örneklerini çoğunlukla gördüğümüz kül         tür aşındığı zaman,insanlar kaliteyi nelerin oluşturduğunu anla       ma yeteneklerini de yitirirler. Örneğin insanlar supermarkette        taze elmaların,portakalların,armutların önünde durmadan geçer; yapay tatlandırcılarla üretilmiş olan hayvan biçimli şekerlerin alındsığını görürüz.Böyleleri iş yaşamında da,yaratıcı,yenilikçi,

Ve verimli işçileri görmezden gelip;Tanrı’nın on yılda bir yarat                  tığı yeteneklerden fazlasını bir günde yok eden kısır yöneticileri      her nasılsa liyakat ve yeterliliğine bakmadan terfi ettirdikleri iz                          lenir.Oysa işletme fakültelerinin kuruluş amacı insanlara genel       bir yöneticilik eğitimi vermek ve iş yaşamında bu genel yönetim           cilerin,üstelik de çoğu kez yüksek mevkilerde,başarısız olmaları           nı sağlamaktır.Bunun altında ise,işletme yönetimi yüksek lisans                     dercesini patronların yanlış algılaması yatar.Fakat ekonomilerin                           ve toplumların köklerini anlayamadığımız takdirde,yanlızca yap          raklarla oyalanırız.Nedenleri ile sonuçları,kökleri ile meyveleri                   birbirinden ayıracak olursak,ormanları da anlayamayız.Sayısız                         borsa simsarının,mali analistin,bir yığın işletme masterının ve de           neyimli yöneticinin başarısızlık öykülerini incelediğimizde karşı        nıza hiçbirinin para,hisse senedi ve tahvillerin sadece doğa yasa          larına ve tarım ilkelerine bağlı biçimde ve birbiriyle uyum içinde       çalışıp üreten insanların yarattıkları ekonomik değerin birer sim         gesi olduğunu anlamadıkları gerçeği çıkar.

                                      *       *        *

Sonuç olarak,eğer insanlar,haklı olarak ya da haksız olarak,üst yö      netimin dürüst davranmadığını algılarlarsa,kendi dürüstlüğe aykırı                         davranışlarını da yerinde bulup onlar için kolayca bahaneler uydura              bilir ve kopya çekmek,çalmak,rüşvet almak,kendi yetkilerini kötü              ye kullanmak gibi birçok olumsuz normlar geliştirebilirler.Bu norm larda bir kez kurumsal kültür içinde kök saldılar mı,artık birer tabut çivisi haline gelirler.Ahlâk doğrultusunda düşünüp değerlendirme nin yerini kolayca bahaneler bulmak alır;tutarlılığın yerini de kolay cılık.Hadiseye bu açıdan baktığımızda;her durumu da kendi koşul ları içinde ele alıp en iyi sonucu hangisi verecekse onu seçen insan lar,genelllikle daha az dürüst olma eğilimindedirler.Uzlaşma gerek tiren konumlara yerleştirildikleri takdirde,bu tür insanlar kolayca özel çıkarları ve kişisel arzularının peşine düşebilirler.İnsanları du ruma göre davranmaktan yanlızca iki şey alıkoyar; ya kararlarında ahlâk ilkelerini temel alıp davranışlarını buna göre düzenlemek,ya   da sıkı iş kurallar ve mekanizmalarla denetlenmek. Neticede yanlış yapılmış,ya da yetersiz haritalara bağlanıp deniz aşırı yolculuğa çık mak da yanlış yerlere götürecektir bizi.İşte bu işletme yönetememe okullarından mezun olanların kendilerini paragöz eğitime ve durum sal ahlâka kaptıranların acıklı kaderi de ortadadır.     

KAYNAK: Beyond Counterfeit Leadership (Ken Shelton)